Ράι, Ραμοχάν

(1772 ή 1774 – 1853). Ινδός διαφωτιστής, φιλόσοφος, εκκλησιαστικός μεταρρυθμιστής, λογοτέχνης και προάγγελος του ινδικού αστικού εθνικισμού. Έγραψε σε τρεις γλώσσες, στη βεγγαλική, αγγλική και περσική. Καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια βραχμάνων και σπούδασε στην ανώτατη μουσουλμανική σχολή στην Πάτνα. Θεώρησε ως αποστολή του τον αγώνα για την υπερνίκηση της καθυστέρησης της χώρας του και για τον σκοπό αυτό επεξεργάστηκε πάνω σε ορθολογιστική βάση ένα γενικό φιλοσοφικό σύστημα, που διακηρύσσει την ισότητα των ανθρώπων μπροστά στον θεό και απορρίπτει μερικές ορθόδοξες θέσεις του ινδουισμού (τη διαίρεση σε κάστες, την αυτοπυρπόληση των χηρών, τους παιδικούς γάμους κ.ά.). Ως κύριο μέσο της προόδου θεωρούσε την παιδεία και με δική του πρωτοβουλία, άνοιξε το 1817 στην Καλκούτα το πρώτο μη θρησκευτικό σχολείο της Ινδίας. Το 1821-22 ίδρυσε την εφημερίδα Σελήνη των νέων στη βεγγαλική γλώσσα. Ο Ρ. ήταν θιασώτης της ελευθερίας του τύπου και της ισότητας Ινδών και Άγγλων απέναντι στον νόμο. Υποστήριζε ότι πρέπει να μελετηθεί η αγγλική πείρα στο εμπόριο και τη βιομηχανία και ότι πρέπει να καθοριστούν σε όλες τις επαρχίες σταθεροί συντελεστές έγγειου φόρου. Το 1815 συγκρότησε μια ομάδα από άτομα που υποστήριζαν τις ιδέες του (σύνδεσμος Αρείων), της οποίας τα μέλη αποτέλεσαν τον πυρήνα του Συνδέσμου του Βράχμα, που ιδρύθηκε το 1828 στην Καλκούτα. Σημαντικό επίσης ρόλο έπαιξε η παρουσία του Ρ. και στη διαμόρφωση της νέας λογοτεχνίας της Βεγγάλης. Το πλούσιο λογοτεχνικό έργο του περιλαμβάνει μεταφράσεις στη βεγγαλική γλώσσα, φιλοσοφικών έργων της αρχαίας Ινδίας, νομικές μελέτες, άρθρα πάνω σε θρησκευτικά και κοινωνικά θέματα και σε διδακτικά εγχειρίδια. Ο Ρ. δεν εξαρτούσε τη δημιουργία της ανεπτυγμένης πολιτιστικά Ινδίας από την πάλη για την ανεξαρτησία της πατρίδας του, αλλά αντικειμενικά η δραστηριότητα του στρεφόταν και εναντίον της φεουδαρχίας καθώς και εναντίον του αποικιακού ζυγού.